Bonarous
Influencer
- BNB
- 0,00018600
2021 yılı neredeyse sona erecek ve kripto paraların tarihinin en hareketli yılı yaşandı diyebiliriz. Geriye dönüp bu sene içinde neler yaşandığına bakmak için doğru bir zaman. Piyasayı etkileyen bir sürü isim ve hükümet oldu. Aklımıza Elon Musk, Çin, Madencilik yasakları, karbon ayakizi, Proof of Stake, Binance Smart Chain, DeFi, NFT, Metaverse gibi birçok yeni isim kazındı.
2021'de Neredeyse Tüm Kripto Paralar Tarihin En Yüksek Değerine Ulaştı
Yeni yıl daha başlamadan ATH seviyesine ulaşan Bitcoin, Nisan ortasında $64.000'a, Kasım ortasında ise $68.500'a ulaştı. Diğer kripto paralar da genellikle yakın tarihlerde en yüksek seviyelerini gördü.
Kasım ayı birçok kripto para için harika geçti ve yatırımcılarını sevindirdi. Ethereum, Kasım ortasında $4.890'a ulaştı. Avalanche (AVAX) da 21 Kasım günü $146'a ulaştı. Aynı tarihlerde metaverse projelerinden en gözde olanı Decentraland (MANA) $5,90'a ulaştı. Solana ise $260 fiyat ile tarihin en yüksek seviyesine ulaştı. Aslında Kasım ayı kripto piyasasının başladığı tarihlerden beri önemli bir ay, "Kasım'da kripto başkadır" gibi bir deyim bile oluştu.
Bitcoin Güncellemeleri
2021'de Bitcoin blok zinciri için Schnorr dijital imza şeması yardımıyla yükseltildi ve yeni bir çekirdek şifrelemesi mekanizması olulturuldu. Böylece blok zincirinin betik dili yeniden düzenlendi. Kasım'ın 12'sinde Bitcoin İyileştirme Önerileri - Taproot güncellemes ile Tapscript, Schnorr Signatures ve Taproot güncellemeleri devreye girmiş oldu.
Ethereum Güncellemeleri
Ethereum, bu sene içinde iki önemli hard fork yaptı. Henüz 2021'in ilk aylarında Berlin forku meydana gelerek ModExp gas ücretleri algoritmasında, isteğe bağlı erişim listesinde ve çoklu işlem desteğinde iyileştirilmeler yapıldı. Haziran ayında da Londra hard forku oldu. Bu çatallanma, blok zinciri hızına ve ücretlere odaklanmıştı. Ekim'de de ağa Altair güncellemesi geldi. Beacon Chain'le blok zinciri PoS konsensüsüne dahil olmuştu ve Altari bu konsensüsün ilk güncellemesiydi. Şu anda Ethereum ekosisteminde PoS ve PoW zincirleri paralel olarak çalışıyor. 2022'de Beacon Chain ile tam bir birleşme yapılması planlanıyor. 2022 senesi Ethereum 2.0'a geçiş için önemli bir sene olacak.
Çin'in Kripto Para Yasakları
Her sene olduğu gibi bu sene de özellikle Çin devleti tarafından kripto paraların çeşitli şeylerine yasaklar getirildi. Çin, kripto para işlemlerinin hepsini (borsa, alış, satış, takas) ve madenciliği yasa dışı ilan ederek yasakladı. Çin vatandaşlarının kripto para ve blok zinciri şirketlerinde çalışması engellendi. Hükümete göre kara para aklamak ve suçların önüne geçmek için bu yasaklar koyuldu. Bu yasaklardan sonra milyonlarca Bitcoin madencisi bir anda madenciler arasından eksildi ve çoğu global kripto para borsası da Çinli müşterilerine hizmet vermeyi kesti. Bu yasaklar dönem dönem Bitcoin fiyatını oldukça sarstı.
CBDC'ler
Çin, kripto para yasakları yapmasına karşın bir yandan da CBDC ile uğraştı. Ülkelerin merkez bankalarının Merkez Bankası Dijital Para Birimi, yani CBDC oluşturma projeleri oldu. Bunlardan biri ve en önemlisi Çin'in Dijital Yuan'ı oluşturmasıydı. Geleneksel ödeme sistemini e-Yuan ile normal bankacılık sisteminden daha güvenli hale getirmeye çalıştılar.
Nijerya da CBDC oluşturan ülkeler arasına eNaira ile dahil oldu. Nijerya da tıpkı Çin gibi Şubat ayında ülke içinde kripto paraları yasaklamıştı. Nijerya hükümetinin inancı CBDC ile ülkenin GSYİH'sinin artacağı ve daha fazla insanın resmi bankacılık sistemi hizmeti alacağı yönünde.
İsrail, CBDC ekosistemine Dijital Şekel ile dahil oldu. Pilot program deneyen hükümet, CBDC'nin bir tür ödeme sistemi olduğunu ve kripto paralarla hiçbir alakası olmadığını söylüyor.
NFT Çılgınlığı!
2021'in en popüler konularından biri şüphesiz ki NFT'ler. NFT terimi piyasaya öyle bir girdi ki, kripto paraların milyonlarca kişi tarafından benimsenmesinde çok önemli rol oynadı. Özellikle ünlülerin NFT topluluklarına katılması ve kendi NFT'lerini yayınalaması önemliydi. Başlarda Cara Delevingne ve Snoop Dogg ile başlayan çılgınlık daha sonrasında neredeyse herkese ulaştı. Hem ünlülerin hem de spor kulüplerinin taraftarları da hayranı oldukları insan ve kulüpleri desteklemenin yeni bir yöntemini bulmuş oldu. Chiliz gibi fan token ve kulüp NFT'leri satan projeler çok büyük ilgi gördü.
NFT'lerin bir diğer yaygın olduğu alanlar ise oyun sektörü oldu. Bir önceki içerikte blok zinciri oyunları, tokenler ve GameFi'den bahsetmiştik. Oyun sektörü, NFT'leri çok aktif kullanıyor. Neredeyse her ilgi alanıyla alakalı bir blok zinciri oyunu ve NFT koleksiyonu mevcut.
NFT'ler 2021 içinde pazarlama aracına dönüştü. Adidas, Nike, TikTok, Coca-Cola ve benzer mankalar önce NFT koleksiyonları yayınladı ve sattı, sonra ise çeşitli metaverse evrenlerinde yer alarak bunların kullanılmasını sağladı. Kulağa inanılmaz geliyor.
Elon Musk ve Memecoinler
Reddit'te bulunan Wall Street Bets topluluğu, Dogecoin ile kripto para piyasasını bir günde aşırı etkiledi. Sonra işin içinde Elon Musk'ın da olduğu anlaşıldı. Senelerdir piyasada olan ve Reddit üyeleri tarafından şaka amaçlı çıkartılan Dogecoin, piyasa değerini kat kat artırmayı başardı. Elon Musk, Mayıs ayında Twitter'da takipçilerine bir soru yöneltti: Tesla'nın DOGE ile ödeme kabul etmesini ister misiniz?
Elon Musk aynı zamanda Shiba Inu türündeki köpeğiyle de bolca paylaşım yapıyordu. Bu da SHIB tokenin fiyatının yükselmesine büyük etki etti. İnsanlar lot değeri çok çok düşük, $0,000001 gibi değerlere sahip tokenlere yatırım yapmaya başladı. Yatırımcıların bir kısmı zengin olurken bir kısmı da ellerindeki miktarı tamamen kaybetti.
Köpek temalı shitcoinler hala sıcak bir konu. Dogecoin ve Shiba Inu ile birlikte Floki Inu da nasibini alan shitcoinlerden biri oldu. Geliştiricileri FLOKI'yi oluştururken SHIB'in elde ettiği başarıdan ilham almışlardı. Değerlenen bir diğer proje de Dogelon Mars (ELON). Dogelon Mars, whitepaper'ında sadece bir meme token olmadığını ve geliştirlmeye devam ederek evrensel bir para birimi olmayı hedeflediğini yazdı.
Doğa Dostu Madencilik
Eln Musk piyasayı sadece memecoinler hakkındaki paylaşımlarıyla etkilemedi. Mart ayında Twitter'da attığı bir tweetle Tesla'nın otomobil satarken BTC ile ödeme kabul edeceğini duyurmuştu. Ama bundan tam iki ay sonra yaptığı paylaşımda Bitcoin madenciliğinin çevreye verdiği zararlar hakkında endişe duyduğunu söyleyen Musk, piyasayı 70 günlük bir düşüş trendinin içine soktu. Bu süreçte Bitcoin fiyatı tam yarısına kadar düştü.
Bitcoin madenciliği için senede 93 terawatt - saat kadar elektrik kullanıldığı düşünülüyor. Bunun çevreye verdiği zarar ve karbon ayak izi düşünüldüğünde tartışmaların uzun süre daha devam edeceği düşünülüyor. Neyse ki proof of stake var...
Kripto Para Mevzuatı
Kripto paraların dünyaca benimsenmesi bir yandan da birçok dolandırıcılık, vergi kaçırma ve para aklama gibi faaliyete önayak oldu. Bu bakımdan mevzuat sorunu acilen çözülmesi gereken bir sorun haline geldi. Hükümetler, kripto para ticareti yapan ve madencilik yapan kişiler için vergilendirme sistemleri getirdi ve daha fazlasını getirmeye çalışıyor. Yüksek enflasyonla mücadele eden ülkelerden El Salvador, Bitcoin'e resmi bir para birimi statüsü verdi. Venezuela da kripto paralarla ticareti destekleyen bir tutum takındı. Hiperenflasyonla mücadele eden diğer ülkelere örnek olması dileğiyle diyelim. 🙂
Türkiye'de kripto para birimleriyle ödeme yapmak ve ödeme almak yasak. Fransa ve İspanya gibi ülkelerde kripto paralarla tiacaret yapmak servest ancak belirli vergilere tabi. İsviçre gibi ülkelerde kripto paralar mül olarak kabul ediliyor ve kripto para sahipleri servet vergisi ödüyor. ABD gibi ülkelerde ise farklı eyaletlerin kripto paralara karşı farklı vergilendirmeleri var. Bunun yanında maaşları Bitcoin ile ödeyen belediyeler bile mevcut.
2021, kripto paralar için özetle bu şekilde geçti. Aklınıza gelen, unutulmaması gereken olayları ekleyebilirsiniz.
Yatırım tavsiyesi değildir.
