Compound protokolü bir merkeziyetsiz kripto para borsası (dex) olarak ERC 20 tabanlı blokzincirinde akıllı sözleşmeler vasıtasıyla kripto kredi alma ve mevduat hesabı oluşturma amacıyla kullanılır. Genel olarak kripto paralara olan talep ve arz miktarına göre anlık belirlenen faiz oranlarıyla kredi alma ve yatırım yapma imkanı sunar, bunu merkeziyetsiz şekilde yaparak aradan banka kuruluşlarını ve dosya masraflarını çıkarmış olur. Compound platformunda kilitlenen kripto paralar karşılığı elde edilen cToken'lar kilitleme vadesi dolana kadar parayı kullanmaya devam etme imkanı sağlar. Vade dönemi sona erdiğinde elde kalan cToken'lara karşılık olarak başta belirlenen ve sürekli güncellenen yüzde kadar faiz geliri alınır. Compound sayesinde kripto varlıklar hem faiz geliri getirmesi için yatırım amaçlı kullanılır hem de bu sırada harcanabilmeye devam eder. DeFi protokolleri ve dex'ler bankalara karşı olarak paranın hem faizde olması hem de kullanılabilmesi açısından bir savaştan daha galip çıkmış olur. Compound projesi Ethereum ağında çalışır.
Platformun kurucusu ve projenin geliştiricisi Robert Leshner, Compound'ı tamamen merkeziyetsizleştirmeyi amaçlıyor.
Compound platformunda borç almak isteyenler ile borç vermek isteyenler birbirini tanımadan, görmeden bu işlemi yapabiliyorlar. Ağdaki akıllı sözleşmeler bu işin yapılmasına olanak sağlıyor. Bankacılık sistemindeki gibi bankadan borç alınmıyor, Compound burada sadece aracılık görevi görüyor. Compound platformunda fikir sunma, proje geliştirme ve oy kullanma hakları da COMP sahiplerine ait. Yani platformu yine platformun kullanıcıları yönetmiş oluyor.
Compound (COMP) 2 milyar dollar piyasa değeriyle en değerli 50. kripto para konumundadır. Dolaşımda 4,682,249 COMP bulunurken toplam arz 10,000,000 COMP'tur.
Piyasa kilitlediğimiz coine ne kadar ilgi gösteriliyor, ne kadar satın almak isteniyor, kullanılmak isteniyorsa buna göre yıllık faiz yüzdesi belirlenir. Platformda istediğimiz kripto paradan istediğimiz kadar yatırarak kilitleyebiliyor, karşılığında hem cToken hem de faiz getirisi elde ediliyor. Yatırılan kripto para tutarı karşılığında elde edilen cToken'lar, kilitlenen tutarın vadesi gelene kadar harcanabilir oluyor. Yatırılan kripto paranın vadesi geldiğinde karşılığında ödünç verilen cToken'lar geri alınıyor ve yatırılan tutar faiziyle birlikte ödeniyor. Yatırılan tutarı karşılayacak kadar cToken olmadığı durumlarda eksik olan cToken kadar tutar yatırılan kripto para tutarından düşülüyor. Akıllı sözleşme sistemi bu şekilde bir döngüyle sistemi çeviriyor. Compound platformuna Metamask, Ledger, Coinbase veya benzeri cüzdanlarla giriş sağlanabiliyor. Compound platformunun önerdiği cüzdan MetaMask.
Borç ve Kredi Faizi Hesaplaması
Platformun kullandığı algoritma her 15 saniyede bir yeni faiz yüzdesi hesaplıyor. Bu hesaplama anlık arz ve talebe karşılık olarak yapılıyor. Faiz seviyesi yükseldiğinde daha fazla kullanıcı kripto para yatırıyor böylece arz arttığı için faiz seviyesi düşüyor. Faizler biraz daha fazla düşerse de yatırımcılar teminatlarını bozup kripto paralarını çekeceğinden faiz seviyesi yükseliyor. Böylece faiz seviyeleri bir dengeye sahip olmuş oluyor.
An itibariyle Compound platformunda işlem yapılabilen kripto paralar şu şekilde:
- USD Coin
- DAI
- USDT
- Wrapped BTC
- Ether
- 0x
- Basic Attention Token
- Augur
- SAI
Platformda örnek olarak Basic Attention Token kilitlendiğinde buna karşılık olarak cBAT elde edilmiş oluyor. Şu an en yüksek teminat faizi %6,44 ile USD Coin'de. En yüksek borç faizi de %11,95 ile Augur v1'de. En düşük borç faizi ise %2,86 ile Ethereum'da. Compound platformunda günde 100 milyon dollardan yüksek hacimle işlem yapılmaya devam ediyor. Platformda şu an 12 milyar dollardan fazla arz oluşmuş, 5 milyar dollardan fazla ise borç verilmiş durumda.
Nerecen Compound (COMP) Alınır?
Toplamda 65'ten fazla kripto para borsasında işlem gören COMP'un en büyük hacminin döndüğü borsalar Binance, Coinbase Pro, Huobi Global, KuCoin ve Kraken borsalarıdır. Türk Lirası (TRY) ile COMP alım satım işlemi yapılabilecek tek borsa Bitay'dır. Onun yerine USDT, USD, BTC, BUSD paritelerinde işlem yapmak da düşünülebilir.
