Kripto Para Borsaları Düzenleme İstiyor

[Vonzarovich]

Bloomberg TV'ye konul olan Boğaziçi Üniversitesi Öğretim Görevlisi Cemil Şinasi Türün soruları yanıtladı. Röportajında pek çok soruna değinen Cemil Şinasi Türün kripto paraların düzenleme ihtiyaç duyduklarından bahsetti.

Kripto paraların bulunduğu ekonomi herkesin malumu. Ancak bu alanda henüz aktif bir düzenleme bulunmuyor. Bir çok ülke çeşitli yasak ve düzenlemeler getirse de temel de global çapta bu kripto varlıkların yasal çerçevede yerleri belirsizliğini koruyor. Kripto paralar fazla serbest gibi görünse de buna en iyi İsviçre'nin bankacılık sisteminde serbestliğinden örnek vererek bu serbestliğin sonsuza kadar sürmeyeceği söylemek mümkün. Bilindiği üzere en başta bankacılık sektöründe müşterilerine serbestlik tanıyan ve dokunulmaz bir bankacılık sistemine sahip olduğu algısıyla bilinen İsveç, son zamanlarda işleri sıkı tutmasıyla tanınıyor.

Cemil Şinasi Türün, kripto paraların bir temel üzerine oturtturulması gerektiği ve tanımlamasının er geç yapılacağından bahsetti. Bu kadar büyük bir ekonominin tanımlamasının yapılmamasının mümkün olmadığına değinen Türün, ülkelerin bu alanda pek çok çalışması bulunduğuna belirtti.

Ülkemizdeki kripto para borsalarına da değinen Türün "Ülkemizde yaklaşık 55-60 tane kripto para borsası var. Bu sayı, ülkemizi düşündüğümüzde oldukça fazla. Elbette çok büyük ve bu işi layıkıyla yapan bir kaç borsa mevcut. Bunların yöneticileriyle görüştüğüm zaman, kesinlikle kripto paralara ve borsalara yönelik düzenleme istediklerini, kendilerinin halihazırda bir düzenleme mevcutmuş gibi işlemlerin, yürüttüklerini ama aynı duyarlılığın pek çok borsa tarafından gerçekleştirilmediğinden bahsettiler. Zaten eğer bu konuda bir düzenleme gelirse, bu 55-60 olan rakam 3-4 ile sınırlı kalacaktır. En azından bunların arasından. Merkez bankası, BDDK, denetleyen kurum kim olursa olsun lisanslandırma çalışmalarında bu kriterleri sağlayabilecek bir kaç borsa olacaktır." şeklinde konuştu. Türün üstü kapalı bir şekilde de olsa düzenleme getirilmemesinden kaynaklı kripto para borsalarında dolandırıcılık olaylarının yaşanabileceğini de ima etti.

Merkez bankaları tarafından çıkarılmaya hazırlanılan ve bu alanda çalışmalar yapılan dijital paralar ile kripto paraların ayrımın yapılması istemi üzerine Türün, Dijital paralar ile kripto paraların tamamen ayrı olduğunu, kripto paraların çoğunlukla merkeziyetsiz bulunduğu, dijital paraların ise İsveç, Çin gibi ülkelerin hali hazırda denemelerini yaptığı ve ekonomik kriz beklentileri nedeniyle çalınmaya karşı bir güvence olarak piyasaya çıkarmaya çalıştıklarına değindi.

Ayrıca Kripto paralar ile dijital paraların iç içe geçmiş bir düzende işlediği, bazı dijital para çalışmalarının da kripto paraların teknolojilerinden esinlenerek ya da bu teknolojiler üzerinden (Ethereum) oluşturulmaya çalıştığını belirtti. Dijital para çıkarmaya çalışan merkez bankalarının asıl korkusunun kripto paralar olmadığı, Facebook'un Librası gibi büyük şirketlerin çıkardığı paralar olduğuna da değinen Türün; "Facebook 2.5 milyar nüfusu olan bir ülke gibi görülüyor. Bu sebeple merkez bankaları dijital paralara kripto paraları değil, Facebook'un librası gibi büyük şirketler tarafından desteklenen paraları tehdit olarak görüyor" dedi. Bilindiği üzere Facebook bir süre önce kendi parası Libra'yı açıklamıştı. Bu konuda geliştirmelerine devam ettiği bilinen Facebook'un Libra üzerinde ileride ne gibi bir hakimiyeti olacağı ise merak konusu.

Kripto paraların özellikle son yıllarda çok faydalı bir araç olduğuna da değinen Türün; kripto para teknolojilerinin son zamanlarda çok geliştiğinden ve bu teknolojiler üzerinde sadece para transferi değil, çok çeşitli işlemler yapılabildiğinden bahsetti. Kripto para teknolojileri sadece para transferleri maksadıyla kullanılmıyor. Veri depolama, yayınlama, saklama, bağış vb. neredeyse bütün alanlarda kulanım alanına sahip.