sfurkanoven
Kıdemli Çavuş
- BNB
- 0.00002988
Kripto Para Borsalarındaki Bakiyelerin Haczi
İcra takip dosyalarının sayılarının katlanarak arttığı ülkemizde alacaklılar alacağına kavuşmak adına İcra ve İflas Kanunu çerçevesinde her yolu deniyor. Borçlu adına kayıtlı taşınır veya taşınmaz bir mal bulunmaması yani daha genel bir anlamıyla hacze kabil mal, hak ve alacak bulunamaması durumunda ise devreye borçlunun 3. şahıslardaki hak ve alacaklarının haczi giriyor.
İcra ve İflas Kanunu 89. Maddesinde borçlunun 3. Şahıslar elinde bulunan hak ve alacaklarının haczi konusu tanımlanmış olup haciz ve itiraz hususunda izlenecek usul ve yöntem gösterilmiştir.
Günümüzde kripto paraların giderek yaygınlaşması ile birlikte gencinden yaşlısına, işçisinden esnafına, memurundan öğrencisine nüfusumuzun büyük kısmı kripto para piyasalarını takip ediyor, yatırım veya kripto para madenciliği yapıyor. Hal böyle iken bankalar nezdinde herhangi bir hak ve alacağı bulunmayan borçlular için alacaklılar borçluların Türk Ticaret Kanununda Anonim Şirket olarak kurulan ve faaliyet gösteren kripto para borsalarındaki mevcut Türk Lirası veya döviz bakiyesine, coin bakiyesine, airdrop, stake veya mining gelirine haciz koyduruyor ve dosya alacağına kavuşuyorlar.
Kripto varlıkların gerek İcra ve İflas Hukuku gerekse de hukukun diğer dalları ile alakalı olarak hukuki niteliği hakkında 2021 yılında devam eden tartışmalarda halen bir sonuca varılamamış olup Mahkemelerimizde de kripto paralar ile alakalı devam eden hukuk ve ceza yargılamalarında ve icra takip dosyalarında emsal niteliğinde kararlar çıkmaya başlamıştır. 2021 tarihli İstanbul İcra Hukuk Mahkemelerinin verdiği bir kararda “Her ne kadar davacı, kripto paraların haczedilmeyeceğini iddia ederek şikayetçi olmuş ise de bu tür paraların da emtia ve menkul kıymetler kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, bir çeşit dijital döviz veya sanal para olarak kabul edildiği, dolayısıyla haczedilebileceği anlaşıldığından şikayetin reddine dair karar verilmiştir.” şeklinde belirtilmiş ve borçluların kripto para borsaları nezdinde bulunan bakiyelerine haciz konulabileceğine karar vermiştir.
Borçlunun kripto para borsası olan Anonim Şirketi nezdinde bir hesabının tespit edilmesi durumunda alacaklının izlemesi gereken yol nedir ?
Borçlunun hesabının tespiti halinde alacaklının; borçlunun 3. Şahıs kripto para borsası nezdinde bulunan hesabına dair hak ve alacaklarının üzerine haciz konulmasını talep etmesi gerekir. İcra Müdürünce talebin kabul edilmesine müteakip İcra Memuru tarafından 3. Şahıs kripto para borsasına haciz müzekkeresi gönderilir.
Mevcut bir TL, döviz veya coin bakiyesi bulunan kripto para hesabına haciz konulması durumunda;
İcra ve İflas Kanunu 89. Maddesinde borçlunun 3. Şahıslar elinde bulunan hak ve alacaklarının haczi konusu tanımlanmış olup haciz ve itiraz hususunda izlenecek usul ve yöntem gösterilmiştir.
Günümüzde kripto paraların giderek yaygınlaşması ile birlikte gencinden yaşlısına, işçisinden esnafına, memurundan öğrencisine nüfusumuzun büyük kısmı kripto para piyasalarını takip ediyor, yatırım veya kripto para madenciliği yapıyor. Hal böyle iken bankalar nezdinde herhangi bir hak ve alacağı bulunmayan borçlular için alacaklılar borçluların Türk Ticaret Kanununda Anonim Şirket olarak kurulan ve faaliyet gösteren kripto para borsalarındaki mevcut Türk Lirası veya döviz bakiyesine, coin bakiyesine, airdrop, stake veya mining gelirine haciz koyduruyor ve dosya alacağına kavuşuyorlar.
Kripto varlıkların gerek İcra ve İflas Hukuku gerekse de hukukun diğer dalları ile alakalı olarak hukuki niteliği hakkında 2021 yılında devam eden tartışmalarda halen bir sonuca varılamamış olup Mahkemelerimizde de kripto paralar ile alakalı devam eden hukuk ve ceza yargılamalarında ve icra takip dosyalarında emsal niteliğinde kararlar çıkmaya başlamıştır. 2021 tarihli İstanbul İcra Hukuk Mahkemelerinin verdiği bir kararda “Her ne kadar davacı, kripto paraların haczedilmeyeceğini iddia ederek şikayetçi olmuş ise de bu tür paraların da emtia ve menkul kıymetler kapsamında değerlendirilmesi gerektiği, bir çeşit dijital döviz veya sanal para olarak kabul edildiği, dolayısıyla haczedilebileceği anlaşıldığından şikayetin reddine dair karar verilmiştir.” şeklinde belirtilmiş ve borçluların kripto para borsaları nezdinde bulunan bakiyelerine haciz konulabileceğine karar vermiştir.
Borçlunun kripto para borsası olan Anonim Şirketi nezdinde bir hesabının tespit edilmesi durumunda alacaklının izlemesi gereken yol nedir ?
Borçlunun hesabının tespiti halinde alacaklının; borçlunun 3. Şahıs kripto para borsası nezdinde bulunan hesabına dair hak ve alacaklarının üzerine haciz konulmasını talep etmesi gerekir. İcra Müdürünce talebin kabul edilmesine müteakip İcra Memuru tarafından 3. Şahıs kripto para borsasına haciz müzekkeresi gönderilir.
Mevcut bir TL, döviz veya coin bakiyesi bulunan kripto para hesabına haciz konulması durumunda;
- Alacaklının mevcut TL bakiyesinin gönderilmesi, mevcut döviz bakiyesi bulunması durumunda haciz konulduğu tarihteki kur üzerinden hesaplanarak TL olarak icra takip dosyasına gönderilmesini ve coin bakiyesi bulunması durumunda ise Türk Lirasına çevrilerek ivedilikle icra takip dosyasına gönderilmesini talep etmesi gerekir.
- Borçlunun ise İcra ve İflas Kanunu 103. Maddede belirtilen Davet Kağıdının kendisine tebliğ edilmesi veya tebliğden önce öğrenmesi durumunda 3 günlük hak düşürücü süre içerisinde beyan ve itirazlarını ivedilikle İcra Müdürlüğüne sunması gereklidir.
Mevcut bir TL, döviz veya coin bakiyesi bulunmaması ancak herhangi bir Airdrop, Staking veya Mining geliri bulunması durumunda ise oluşabilecek ihtimaller şunlardır;
- Kripto para borsası Anonim Şirketi haciz konulduğu tarihte mevcut bir bakiye bulunmadığı gerekçesiyle haciz kararını tesis edemez ve haciz müzekkeresini veya gönderilen haciz ihbarnamesini 7 günlük itiraz süresi içerisinde iade eder.
- Kripto para borsası Anonim Şirketi haciz konulduğu tarihte mevcut bir bakiye bulunmadığını ancak Airdrop, Staking veya Mining durumu olduğunu bildirerek borçlunun haciz konulduğu tarihte hacze kabil bir bakiyesinin bulunmadığını ancak doğacak (ileri bir tarihte elde edilecek) alacaklarının bulunduğunu belirtebilir.
- Borsa tarafından borçlunun borsa nezdinde hiçbir doğmuş veya doğacak hak ve alacağının bulunmadığı ancak borçlunun hesabına bloke konulduğu belirtilebilir. Bu durumda ise borçlunun mevcut kripto para yatırımını devam ettirmek istiyorsa ivedilikle blokesinin kaldırılması için İcra Dairesine itirazını sunması veya mevcut borcunu haricen alacaklıya veya İcra Dairesi hesabına yatırması gerekmektedir.
Alacaklı, borçlu veya 3. Kişi olarak mevcut durumlar farklılaşabilmekte olup, uygulamada İcra Müdürlüğü tarafından borsalara gönderilen haciz ihbarnamesi veya haciz müzekkerelerine borsalar tarafından farklı reaksiyonlar gösterilebilmektedir. İcra ve İflas Kanununda belirtilen sürelerin hak düşürücü olduğu göz önünde bulundurulduğunda borçluların karşılaşacakları hukuki olaylar ile alakalı ivedilikle hukuki yardım alması gerekmektedir.
kripto paraya sadece yatırım amaçlı değil elbette ki borçlunun, boşanma davası devam eden tarafların mal kaçırma amacıyla da çeşitli hamleler yapılıyor.