Stacks (STX) Nedir?
Blockstacks blockchaini kullanıcıların kendi kimlikleri ve bilgilerini kontrol edebilmesini, ağdaki protokoller ve SDK ile dApp'ler oluşturabilmesini amaçlar. Blockstacks platformunda Blockstack Naming Service ile profil güvenliği sağlanır, böylece kullanıcıların verileri paylaşımsız ve kullanıcıya özel olur. Fiziksel dünyadaki verilerin blockhaine işlendiği bir platform olmayı amaçlanır. Bunların içinde birçok türde dijital varlıklar (örneğin mp3, pdf, docx, flv) veya podcastler, domain lisansları, yazılımlar, çeteleler saklanabilir. Bunların yanında kullanıcılar tek Stacks profiliyle tüm maillerini, sosyal medya profillerini, aboneliklerini, randevularını görüntüleyebilecekler. Stacks (STX) token, platformun utility tokenıdır. 2017 yılında geliştirilmiştir. Şirketin genel merkezi New York'ta bulunur. Kurucuları Ryan Shea ve Muneeb Ali'dir.
Platform, ABD'nin SEC onaylı ilk token teklifini gerçekleştirdiğini belirtiyor. 2019'un Temmuz ayında SEC tarafından 28 milyon dollarlık token satışı kabul edildi. Bu, tokenların kara para aklamak amacıyla kullanılamayacağı, KYC ile token sahiplerinin bilineceğini anlamına geliyor. Yasa düzenleyiciler ve hükümetin isteklerine göre hareket ediyorlar. Blockstacks aynı zamanda Awario, Product Hunt, Internet Labs ve TryMyUI gibi dört tane bağımsız şirketle ortaklık da kurdu. Blockstack Signature Fund da STX tokenın mevzuata uygun olarak satılması ve ağın yasal düzenlemelerine uygun olması için yatırımcılar tarafından 25 milyon dollar fonlanmış bir fondur.
2 milyar dollar piyasa değeriyle en büyük 60. kripto paradır. Dolaşımda 1,086,630,006 STX bulunurken toplam arz 1,352,464,600 STX, maksimum arz ise 1,818,000,000 STX'tir.
Bir Javascript geliştiricisi Stacks'ın program geliştirme kitleri sayesinde platform üzerinde Web, iOS ve Android için çeşitli uygulamalar geliştirebilir. Bu kütüphane, kit ve protokolleri Blockstack Public Benefit Corp yönetir. Platformdaki geliştirici sayısı 10.000'e ulaşmış durumda ve platformda şu ana dek 500'den fazla uygulama tasarlandı. React Native veya JavaScript geliştiricisiyseniz ve Blockstack ile bir dApp geliştirmek istiyorsanız web sitelerindeki eğitimi inceleyebilirsiniz.
App.co'da bulunan ve Stacks üzerinde tasarlanan başlıca programlar şöyle:
Boom: Blockstack üzerine kurulu yüzlerce uygulamayı keşfedin.
Pravica: Kullanıcı gizliliğini ve güvenliliğini güçlendiren iletişim paketi.
Nomie: Ruh haliniz ve yaşamınız için ücretsiz ve açık kaynaklı izleyici.
Envelop: Sahipliğini kaybetmeden özel dosyalarınızı kolayca paylaşın.
BlockSurvey: Form verilerini garantili gizlilikle toplayın ve paylaşın.
Sigle: Güzel ve merkeziyetsiz açık kaynaklı blog oluşturucu.
Cerebro Wallet: Kullanıcıya aiy, internet için birçok para birimini destekleyen cüzdan.
dArray: İşletmeniz için özel muhasebe yazılımı.
Runkod: Statik web siteleri için merkeziyetsiz web hosting.
Webby, Dappity ve Dapp.com'da da yüzlerce farklı Blockstack uygulamsına ulaşılabilir.
Clarity programlama dili, Stacks 2.0 blockchaininde akıllı sözleşmeler oluşturmaya yarar. Ethereum'un Solidity diline benzer. Bilinçli olarak eksik Turing yapılır ve Turing karmaşıklığını önlemek amaçlanır. Geliştiriciler bir Clarity programının işlevinin ne olacağını ve Stacks ağında akıllı sözleşme haline getirildiğinde ne kadar STX işlem ücreti gerektireceğini hesaplayabilirler. Ağdaki teşvik mekanizması, her ay geliştiricileri ağdaki en iyi uygulamadan en kötü uygulamaya doğru toplamda 100.000 dollar ile ödüllendirir. En iyi uygulama 100.000 dolların %20'sini alırken bir sonraki uygulama kalan miktarın %20'sini, yani 16.000 dolları alır. Üçüncü uygulamaya 12.800 dollar kalır. Bu şekilde havuzdaki 100.000 dollar neredeyse sıfırlanana kadar ödüllendirme sistemi her ay devam eder.
Madencilik Sistemi
Blockstacks platformunda madencilik yapanlar, ağı teminat altına almak için proof of work sistemiyle madencilik yaparlar. STX yığın bloklarında kazım işlemi gerçekleştirmek için Stacks protokolüne bir miktar BTC gönderilmelidir. Verifiable Random Function (doğrulanabilir rastgele işlev) algoritması sayesinde her blok için bir lider seçilir ve blok ödülleri hashrate'e göre dağıtılır. Ağda aynı zamanda STX stake işlemleri de mümkündür. Stacks ağına STX token kilitleyerek bir holder olunabilir, buna karşılık olarak BTC kazanılabilir. Buradaki esas mantık proof of work sistemiyle madencilik yapanların ağa gönderdiği BTC'lerin yine oransal bir şekilde proof of stake şeklinde madencilik yapanlara dağıtılmasıdır. Bu şekilde BTC kullanımı PoX (Proof of Transfer - Aktarım Kanıtı) adındaki yeni madencilik sistemidir. PoF ve PoS'u birleştirmeyi başararak iki farklı blockchainde çalışmayı amaçlamıştır. Uzmanlara göre bu Utility Token ve Venture Capital modellerinin birleşimi.
Gaia Storage System
Gaio depolama sisemi, veri tabanları ve uygulamalar arasında bir tampon görevi görür. Stacks ağında gereksiz yer kaplamaları önlemek amacıyla Gaia kullanılır, uygulama verileri burada toplanır. Stacks ile bağlantısı ise Gaia'ya depolanan her bir verinin kaydının yine Stacks ağında tutulmasıdır. Tüm kayıtlar blok numaralarıyla tutulduğu için sahibinden başkası erişemez. Amazon Aws, Google veya iCloud gibi bulut depolama sistemleri gibi bir merkeze bağlı olarak çalışmaz.
Stacks (STX) Nereden Alınır?
Stacks (STX) şu anda 12 tane kripto para borsasında listelenmektedir. En yüksek alım satım hacmi Binance borsasındadır. Onun dışında KuCoin, OKEx, OKCoin, Gate.io, CoinDCX ve CoinEx borsaları da kullanılabilir. Türk Lirası (TRY) ile işlem yapılabilecek bir borsa bulunmamaktadır. Onun yerine USDT, BTC, BNB ve ETH pariteleri tercih edilebilir.
Yatırım tavsiyesi değildir. Sorumluluk reddi beyanı ve feragatname imzamda yer almaktadır.